Nội dung chính cũng như phong cách của Chạy trời không khỏi đau khá gần gũi, giúp độc giả dễ hình dung: Một loạt những câu chuyện “bóc phốt” bệnh nhân, than thở về công việc, khoe khoang chiến tích, mọi thứ hoặc là được kịch tính hóa hoặc là hài hước hóa. Nhưng sau tất cả, tác giả vẫn truyền đạt được hai điều quan trọng và mạnh mẽ nhất: Nỗi đau và tình yêu, hai thứ sẽ mãi mãi không biến mất trong cuộc đời của bất cứ ai theo đuổi ngành y.

Câu chuyện của Adam Kay được ghi lại trong những năm anh còn làm việc cho hệ thống y tế công cộng tại Anh, và nó gần gũi với tình hình y tế tại Việt Nam hơn độc giả suy đoán rất nhiều. Giọng điệu hài hước, tếu táo của tác giả khiến ta dễ bật cười sảng khoái, nhưng rồi cũng không thể không bị ám ảnh bởi cơn ác mộng nơi phòng trực bệnh viện. Thậm chí, chỉ cần đọc đến một nửa cuốn sách thôi, không ít người sẽ phải tự hỏi vì sao các bậc làm cha làm mẹ lại có thể mỉm cười mãn nguyện khi con mình muốn làm bác sĩ?

Những màn “bóc phốt” tưởng chừng như là nhỏ nhen, ích kỷ của Adam Kay khiến ta nghĩ có lẽ từ nay, cái nghĩa của từ “y đức” phải được mở rộng ra gấp ba lần, nó không chỉ đòi hỏi đạo đức của bác sĩ hay nhân viên y tế, mà “y đức” còn phải bao gồm đạo đức của bệnh nhân, và đạo đức của những cơ quan chịu trách nhiệm quản lý ngành y. Bởi nếu “y đức” chỉ dồn lên đôi vai của bác sĩ, thì cũng như cuốn sách của Adam Kay, dù có rắc lên bao nhiêu tiếng cười thì cuối cùng nó cũng kết thúc bằng nước mắt và sự sụp đổ: “Họ đâu biết bác sĩ chỉ có một lựa chọn duy nhất là quên đi bản thân hoặc bỏ mặc bệnh nhân”.

Cũng phải nói thêm rằng, ấn bản Chạy trời không khỏi đau của Adam Kay được xuất bản tại Việt Nam ghi dấu sự nỗ lực không nhỏ của dịch giả Jo Hoàng và đội ngũ biên tập. Là một cuốn sách chuyên khoa, những trang nhật ký đôi khi dày đặc những phần chú thích, thậm chí dịch giả và ban biên tập còn phải chú thích thêm về những chú thích của tác giả. Xét cho cùng, đây là một tác phẩm hiện thực phê phán vốn không phải được xuất bản để cho các bác sĩ đọc khi hiếm hoi rảnh rỗi, mà chính là để những người hay hoạnh họe bác sĩ như chúng ta đọc để tự cười lấy thân mình, và hữu ích nhất chính là để dành tặng những học sinh cuối cấp đang có dự định theo đuổi nghề y.

Kính mời quý bạn đọc tìm đọc Chạy trời không khỏi đau của tác giả Adam Kay do nhà xuất bản Kim Đồng phát hành năm 2020. Sách hiện có tại Thư viện thuộc Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao thành phố Long Khánh. Xin giới thiệu đến quý bạn đọc./.

Hoài Anh