Trong quá trình xây dựng nông thôn mới, hoạt động kinh tế hợp tác xã (HTX) có vai trò hết sức quan trọng để nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn. Tuy nhiên để hoạt động hợp tác xã đi vào chiều sâu và phát triển đúng hướng, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới, cần có sự nhìn nhận đầy đủ hơn, đồng thời có những bước đi phù hợp để các mô hình hợp tác xã được thay đổi về chất một cách bền vững.
Tham quan tổ hợp tác trồng cây sầu riêng
Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới là một chương trình lớn, được triển khai trên địa bàn các xã, nhằm phát triển nông thôn toàn diện, bao gồm nhiều nội dung liên quan đến hầu hết các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, hệ thống chính trị cơ sở. Tuy nhiên, mục tiêu chủ yếu và xuyên suốt là nhằm nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn. Mà vấn đề nâng cao thu nhập cho người dân được đặt lên hàng đầu trong chuỗi 19 tiêu chí của Bộ tiêu chí nông thôn mới do Trung ương quy định. Trong xây dựng nông thôn mới, Nhà nước chỉ đóng vai trò định hướng, ban hành tiêu chí và đề ra các chính sách, cơ chế…, người dân là chủ thể trong bàn bạc, quyết định và tổ chức thực hiện.
Thực tiễn xây dựng nông thôn mới ở thành phố Long Khánh, Trong những năm qua, với yêu cầu trong phát triển nông nghiệp, nông dân và nông thôn, thì mô hình kinh tế tập thể, HTX ở thành phố đã có bước phát triển mới cả về số lượng lẫn hiệu quả hoạt động. Trong năm 2022 thành phố đã thành lập mới 06 tổ hợp tác: Tổ hợp tác cây mít 2, ấp Cây Da, xã Bình Lộc; Tổ hợp tác cây nấm xã Bàu Trâm; Tổ hợp tác cây Sầu riêng phường Suối Tre; Tổ hợp tác cây mai vàng phường Phú Bình; Tổ hợp tác mua bán bóc tách và sơ chế các loại trái cây phường Xuân Trung; Tổ hợp tác sản xuất Sầu riêng theo hướng an toàn, phường Xuân Lập; hướng dẫn Tổ hợp tác Dịch vụ môi trường Xuân Tân xây dựng phương án thành lập Hợp tác xã dịch vụ môi trường; nâng tổng số đến nay thành phố có 31 hợp tác xã, 02 quỹ tín dụng và 120 tổ hợp tác, câu lạc bộ năng suất cao. Với các loại hình được thành lập và đi vào hoạt động, bước đầu đã thể hiện được vai trò chủ đạo cho các lĩnh vực sản xuất kinh doanh ở khu vực nông thôn phát triển. Các hợp tác xã nông nghiệp đã phát huy được vai trò của mình trong tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho bà con nông dân, ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ KHKT, nâng cao hiệu quả sản xuất và đặc biệt là đã thực hiện tốt việc liên doanh, liên kết, đảm bảo đầu ra ổn định cho nông dân.
Cơ sở thu mua nấm ở ấp Bàu Cối - Bảo Quang
Mặc dù vai trò của HTX trong xây dựng nông thôn mới đã được khẳng định, tuy nhiên thực tế con đường phát triển của kinh tế tập thể mà nòng cốt là kinh tế HTX còn gặp không ít những khó khăn. Trước tiên, đó là nhận thức của chính từ các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể về hợp tác xã và phát triển hợp tác xã còn nhiều hạn chế. Bên cạnh đó, người dân, do tập tục sản xuất nhỏ lẻ nên khi tham gia vào hợp tác xã chưa thực sự mạnh dạn trong việc đầu tư, góp vốn. Việc huy động nguồn nhân lực để đảm đương quá trình phát triển của thành phần kinh tế quan trọng này gặp rất nhiều khó khăn. Hầu hết các HTX đều không có trụ sở, nhà xưởng sản xuất ổn định, chưa đầu tư đổi mới công nghệ nên hiệu quả sản xuất chưa cao. Ngoài ra, vấn đề vay vốn đối với các HTX cũng hết sức khó khăn, chưa tiếp cận được nhiều với các tổ chức tín dụng, thiếu thông tin tư vấn về chính sách tín dụng và không có tài sản thế chấp…
Để kinh tế HTX phát triển, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới, trước tiên cần phải đẩy mạnh việc thông tin, tuyên truyền để mọi người dân nhận thức đúng vai trò, nội dung và mục tiêu của hoạt động hợp tác xã trong quá trình thực hiện chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới.
Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Xuân Thanh
Nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ quản lý, điều hành HTX trong đó. Liên minh HTX tỉnh có kế hoạch tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn về nâng cao trình độ chuyên môn cho các chủ nhiệm và các vị trí chủ chốt của HTX. Hướng dẫn, hỗ trợ các HTX tham gia tích cực vào quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn; ứng dụng khoa học-kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất nhằm nâng cao hiệu quả. Chủ động xây dựng các chương trình, dự án phát triển kinh tế HTX, chủ yếu là vốn đầu tư, xúc tiến thương mại, thông tin thị trường. Tổ chức tốt phong trào thi đua phát triển kinh tế HTX, gắn với phát triển sản xuất nông nghiệp, góp phần xoá đói giảm nghèo và nâng cao đời sống xã viên.