Làm nghề hơn 10 năm nên chỉ cần một cây dao nhỏ gõ vào quả sầu riêng là ông Nguyễn Trinh Nhân, ở Cai Lậy, Tiền Giang có thể phân biệt được đâu là quả đã đến tuổi thu hoạch, quả nào còn non, chất lượng không tốt.

Theo ông Nhân, thông thường với sầu riêng chỉ cần ngửi mùi, nhận biết qua gai và màu vỏ là biết quả đã chín. Tuy nhiên, thợ gõ sầu thì có thêm kỹ năng phân biệt quả non, già khi trái còn đang ở trên cây.

Trước khi trở thành thợ gõ chuyên nghiệp, có mức thu nhập hơn 1,5 triệu đồng/ngày, ông Nhân phải trải qua quá trình học hỏi kinh nghiệm. Học từ nhiều người đi trước, rong ruổi khắp các địa phương trồng sầu riêng và thậm chí phải trả giá đắt cho những lần... gõ nhầm, sau vài năm ông Nhân mới tự tin hành nghề.

Nghề gõ sầu riêng bắt buộc phải leo cao, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm

Ông Nguyễn Trinh Nhân thợ cắt sầu riêng chia sẻ về kinh nghiệm: “Tôi làm nghề này mười mấy năm rồi. Tôi cắt sầu riêng một tháng được 50 triệu, nắng thì trèo dể dàng, trời mưa khó khăn hơn, cây cao trơn trượt. Một năm làm ở đây 3 tháng xong ra Đắc Lắc làm khoảng hai tháng, nghề tôi làm cũng ổn định”.

Dụng cụ hành nghề gõ sầu riêng rất đơn giản, chỉ là một con dao cán cứng đủ sắc để cắt quả. Người thợ trèo lên cây sầu riêng, lần lượt kiểm tra từng quả bằng cách dùng cán dao gõ vào phần vỏ. Mỗi quả sẽ cho một âm thanh khác nhau, giúp người thợ đánh giá được độ tuổi và chất lượng quả.

Ông Nguyễn Trinh Nhân thợ cắt sầu riêng nói lên cảm nghĩ của mình: “Nói về tuổi thì gõ nghe bộp thì khoảng bảy tuổi rưỡi là hàng đi Trung Quốc, còn hàng chợ là tám tuổi, còn non thì thấy vỏ màu xanh”.

Dù đã theo nghề lâu năm nhưng ông Nhân luôn cẩn thận mỗi khi vào vườn gõ, hái sầu riêng. Không chỉ gõ quả, người thợ còn cẩn thận ngửi mùi, nếm cơm để xem độ ngọt, đánh giá chất lượng trái sầu riêng.

Vào nghề gõ, hái sầu riêng được 1 năm, anh Nguyễn Thành Đạt, KP.Nông Doanh, P.Xuân Tân cho biết, công việc này tiền công cao hơn các nghề khác nhưng cũng rất gian nan. Việc gõ sầu riêng tưởng chừng như đơn giản, nhưng lại đòi hỏi người thợ phải có cái tâm, sức khỏe và sự tinh ý thì mới bám trụ được với nghề.

Thu hoạch sầu riêng

Anh Nguyễn Thành Đạt, KP.Nông Doanh, P.Xuân Tân cho biết thêm: “Em mới vào nghề được một năm, vào mùa cắt sầu riêng thì Miền Tây cắt trước đến Long Khánh rồi qua các vùng Tây Nguyên Đắc Lắc, Đắc Nông. Công việc này cũng bình thường phù hợp với sức khỏe, có nhiều anh em cũng đông vui”.

Công việc gõ sầu riêng phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, hiểm nguy. Leo trèo trên cây để gõ sầu riêng, nếu người thợ không cẩn thận quan sát, đạp trúng cành khô, mục, nguy cơ tai nạn, thương tích sẽ rất cao. Để an toàn cả sức khỏe, đảm bảo kinh tế, người thợ gõ luôn phải nêu cao trách nhiệm trong công việc, cố gắng học hỏi kinh nghiệm mỗi ngày để gõ, hái chuẩn những trái đủ độ tuổi, bảo đảm chất lượng hàng và cả an toàn sức khỏe.​